Jan Ámos KOMENSKÝ

sitemap

Jan Ámos KOMENSKÝ [ Osobistość ČR ]

*28. 3. 1592 Nivnice u Uherského Brodu
+ 15. 11. 1670 Amsterodam

"Wszyscy na jednej scenie dużego świata stoimy i cokolwiek się dzieje, wszystkich nas dotyczy" - tak brzmi mądry i trafny, a zarazem ciągle ważny cytat z dzieła światowego myśliciela, teologa, biskupa Jedności Braterskiej, pedagoga i polityka, który dążył o pokój między narodami, na których ciążyła klątwa wojny trzydziestoletniej. Spuścizna pedagogiczna Komenskiego w formie obowiązkowego uczęszczania do szkoły oraz akcent na pracę samodzielną uczniów, przede wszystkim zaś na naukę języków, jest uznawana na całym świecie. Również jego pedagogiczne zasady oraz metody, zwłaszcza poglądowe nauczanie ii zadanie motywacji w nauczaniu, są do dziś stosowane w wychowaniu i kształceniu nie tylko u nas, ale również w wielu krajach świata. Jego dzieło duchowe żyje również w naszym regionie, gdzie w Fulneku, jak sam powiedział, spędził trzy najszczęśliwsze lata swego życia (1618 - 1621). Tutaj powstało dzieło "Listové do nebe”, gdzie zaczął pracować nad "Mapą Marchii Morawskiej /oryg. nazwa: "Mapa markrabství moravského”. W tym czasie kwitły w regionie miasta Nový Jičín również jego zasługą szkoły braterskie (w Mořkovie, Suchdolu n.O., Novym Jičínie, Starym Jičínie), które pomagały w kształceniu młodzieży. Pobyt Komenskiego w naszym powiecie przypomina Narodowy Zabytek Kultury /oryg. nazwa: Národní kulturní památka/ - kompleks dawnego zboru braterskiego w Fulneku.

Z głównych dzieł:
Listové do nebe" /Listy do nieba/ (1619), Labyrint světa a ráj srdce"/ Labirynt świata i raj serca/ (1631), Hlubina bezpečnosti" (1633), Velká didaktika"/Wielka Dydaktyka (Didaktika Magna/Opera didactica omnia)/ (1657 po łacinie), Informatorium školy mateřské" /Szkoła macierzyńska/(około 1630 roku), Dveře jazyků otevřené" /Drzwi języków otworzone/ (1631, w języku czeskim 1633), Svět v obrazech" /Świat w obrazach/ (1658), Nejdokonalejší metoda jazyků" (1649), Škola na jevišti" (1654), Plán vševědy" (1643).

Zmarł jednak w osamotnieniu pełen rozczarowania i straconej nadziei, daleko od kraju rodzinnego w Amsterdamie w 1670 roku.