Lysá hora 1323 m n. m. - královna Moravskoslezských Beskyd

Zabytek kultury
nr 8-3335
Dom mieszczański
Plac T. G. Masaryka nr or. 6, nr domu 6
(Úzká nr or. 15, nr domu 2001)
nr parceli 127/1, 127/2 st., teren gminy Nový Jičín - Miasto


W istocie obiekt renesansowy z czteroosiową fasadą z ostatniej kwarty XVIII stulecia jest usytuowany w zabudowie szeregowej południowo-zachodniej strony rynku. Jednopiętrowy dom z drugim piętrem attykowym na rynek w parterze otwiera się dwoma półokrągłymi łukami arkad. Piętra są regularnie rytmizowane wysokim szeregiem palistrowym, znacznie stylizowane głowice kompozytowe niosą załamywane kłody grymsu koronnego. Okna w opaskach okiennych z uszkami i prostym gzymsem podokiennym na pierwszym piętrze są uzupełnione segmentowo ukształtowanym gzymsem nadokiennym oraz stiukowymi motywami muszli i "pazurków". Ślepe okna drugiego piętra są zaopatrzone w żaluzje. Przez salcowo sklepione arkady przenikają trójkątne wycinki z grzebionkami. Dyspozycja parteru jest rozwiązana jako podwójny trakt w głąb z wtórnie podzielonym mazhausem. Jego walcowe sklepienie jest zaopatrzone w styczne wycinki, krawędzie lunet są uwydatnione stiukowymi listwami, szczyt sklepienia trzema rozetowymi zworniczkami. Kolejne pomieszczenia parteru są sklepione walcowo z wycinkami lub spłaszczenie walcowo, część pomieszczeń jest płaskostropowa. Dwuramienne schody na piętro z połowy XIX wieku są podpierane wtórnie wmurowanymi słupkami żeliwnymi z gzymsowatymi głowicami. Pierwsze piętro jest płaskostropowe. Renesansowe pochodzenie domu (z okresu około r. 1560) dokumentuje skorygowanie dwu pól sklepienia walcowego w mazhausie oraz podstawowe rozkład dyspozycyjny. Z przeróbek barokowych najwyraźniej zaznacza się klasycystycznie pojęta odnowa domu po pożarze miasta w latach 1768 i 1775. Kolejne zabiegi koło połowy XIX wieku (schody), częściowe przeróbki pod koniec XIX i w XX stuleciu
Ochrona zabytkowa obejmuje także dworski obiekt jednopiętrowy dostępny z ulicy Úzkiej
Úzká nr or. 15, nr domu 2001). Pierwotnie późnoklasycystyczna fasada z zespolonymi pilastrami toskańskimi została bez wyczucia uproszczona i obecnie jest dzielony tylko piaskowcowym cokołem i podłużnymi otworami okiennymi. Na parterze są zastosowane sklepienia przysłonowe i segmentowe sklepienie walcowe w pasach, pierwsze piętro dostępne schodami filarowymi jest przeważnie płaskostropowe. Dom został nowo wybudowany w 1846 r., utylitarna odnowa budowlana w ostatniej kwarcie XX wieku bez wyczucia uprościła fasadę.